Koronavirüste Bilet İptali ve Yolculukta Virüs Bulaşmasında Tazminat

Pandemi sebebiyle seyahatler iptal oluyor. İptal edilen seyahatlerde önceden bilet satın almış olan yolculara bedel iadesi yapılmaması durumunda ne yapılabilir?

Seyahat iptal edilmezse, yolculuk sırasında koronavirüs bulaşması durumunda taşımacılık şirketine tazminat davası açılabilir mi?

Covid-19 Nedeniyle İptal Edilen Uçak Bileti Bakımından Yolcunun Hakları

Yürürlükteki mevzuata göre havayolu şirketlerinin uçuşları herhangi bir sebeple iptal olduğunda yolcular alternatif ulaşımlar hakkında bilgilendirilmek, kabul etmezlerse bilet bedelleri iade edilmek zorundadır.

25.03.2020"de; pandemi nedeniyle uçuşun iptal edilmesi halinde yolcuların havayolu şirketlerinden tazminat, bedel iadesi veya güzergah değişikliği talebinde bulunamayacağı şeklinde havayolu şirketleri lehine bir muafiyet getirildi. Bu muafiyetin süresi “uçuş yasakları kalktıktan sonraki iki ayın sonuna kadar” şeklinde belirlenmişti. Havayolu şirketleri yolculara biletlerini açığa alabileceklerini, yani erteletebileceklerini belirttiler. Yurtdışı uçuşları 15 Haziranda başladı, üzerinden iki ay da geçti. Fakat şirketler binbir türlü ısrar ve sürüncemede bırakma ile iadeleri yapmadı. 2020"nin son aylarında iadeleri yapmaya başladılar. Çünkü yolcular haklarını aradı!

Gerçekten de, 15 Ağustosta iki aylık muafiyet süresinin de dolmasıyla yolcular iadeleri istediler, yapılmayan iadeler için bazıları icra takibi başlattı, bazıları Tüketici Hakem Heyetlerine başvurdu. Hızla aleyhlerine kararlar çıkan şirketler ödemeleri yapmaya başladılar.

Hala iadeleri yapmayan şirketler mevcut. Bizim önerimiz ilk etapta iadeyi ısrarla talep etmektir. Bir hata ya da eksiklik yapıp haklıyken hakkınızı alamamaktansa avukatınız ile bu süreci takip edin. Avukatınız talebinizde muhakkak mevzuat maddelerini belirtir, hakkını gerekçelendirerek arayan yolcuların bu davranışı şirketler üzerinde çok etkili olmaktadır. Sonuç alınamazsa, icra takibindense Tüketici Hakem Heyeti başvurusu ile daha hızlı ve tüketici dostu bir sonuç alma olasılığınız yüksek.

Unutmayın, değişim ya da erteleme için artık sizi zorlayamazlar. 15 Ağustos 2020"den sonra talebe rağmen iade yapılmaması sebebiyle bilet ücreti haricinde belgeleyebileceğiniz başka bir maddi zararınız varsa bunu da talep edebilirsiniz.

Promosyonlu biletler hakkında bir hukuki düzenleme yapılmamıştır ancak normalde iptal, erteleme ve değişiklik hakları olmayan promosyonlu biletli yolcuların da pandeminin olağanüstü bir hal olması ve uçuş yasağının hukuki imkansızlık teşkil etmesi nedeniyle uçuş yasağı süresi kapsamında aynı haklarının bulunduğu kanaatindeyiz.

Covid-19 Nedeniyle İptal Edilen Otobüs Bileti Bakımından Yolcunun Hakları

Karayolu yolcu taşımacılığı olan otobüs seyahatlerinde biletlerin iptali bakımından kriz daha az sıkıntıyla atlatılmaktadır. Bu şirketler için yeni bir düzenleme ya da muafiyet gelmemesine rağmen otobüs şirketleri bilet bedeli iadeleri konusunda süreci daha başarılı yürütmektedir.

İadeyi sağlamadıkları takdirde yukarıda havayolu yolcu taşımacılığıyla ilgili yaptığımız tüm açıklamalar niteliğine uygun düştüğü ölçüde karayolu yolcu taşımacılığı için de geçerlidir.

Koronavirüs Bulaşan Yolcunun Tazminat Hakkı

Genel olarak, havayolu ve karayolu yolcu taşımacılığı şirketlerinin bir yolcunun yolculuk esnasında veya biniş ya da iniş işlemleri sırasında covid-19 kapmasından sorumluluğu konusundaki ilkeler ile diğer hastalıkları kapmasına ilişkin ilkeler farklı değildir.

Yolcu taşımacılığı şirketleri, yolculukta ve biniş ya da iniş işlemleri sırasında yaşanan bir “kaza” sonucunda yolcunun zarar görmesi halinde sorumludur. Doktrindeki görüşlere göre “kaza”, olayın olağan dışı ve beklenmedik olmasına bağlıdır. Ülkemizde hastalık kapma konusunda emsal mahkeme içtihadı yoktur ancak uluslararası mahkemelerde vardır. Bu kararlara göre kaza kavramını geniş yorumlanmakta, taşımacılık kurallarına uyulmadığında ve gerekli önlemler alınmadığında yolcunun hastalık kapmasından dolayı şirketlerin maddi ve manevi tazminat sorumluluğu bulunmaktadır. Taraf olduğumuz uluslararası düzenlemelerden hareketle, ülkemizde de bir yolcuya yolculukta covid-19 bulaşması üzerine şirkete maddi ve manevi tazminat davası açılabilir. Ancak belirttiğimiz üzere şirketlerin sorumlulukları kusursuz sorumluluk değildir, yani yolcu bu şirketlerin kusurlu davrandığını ve kendisinin virüsü muhakkak yolculuk esnasında kapmış olduğunu ispatlamak zorundadır.

Şirketler de elbette kurallara uyduklarını ve tüm önlemleri aldıklarını savunarak sorumluluk reddi yoluna gidebileceklerdir. Ayrıca mahkemeler, virüsü “taşıyıcı” olarak yayan ve bundan hiçbir zaman haberdar olmayıp dolayısıyla HES kodlarında da bu durum belli olmayan kişilerin, şirketlerce ne şekilde önlem alınırsa alınsın tespit edilemeyeceğinden bahisle tazminatlarda bir hakkaniyet indirimine de gidebilirler.

Sonuç olarak; yolcu taşımacılık şirketine karşı hukuki ispat yükü sizde olacağından, kusurun nasıl ispat edilebileceği konusunda zorluk yaşamamak için bir avukata danışmanız yararınıza olacaktır.

*  İSİMSİZ YORUMLAR YANITLANMAZ.

* Değerli yorumlarınız ve sorularınız onaydan geçtikten sonra yayınlanır ve yanıtlanır. Yorumun aşağıda görünmesi ve altına yanıtın girilmesi birkaç gün sürebilir, ara sıra kontrol ediniz.